به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز اداره ملی آمار چین برای نخستین باز از سال ۱۹۶۱، سال آخر «قطحی بزرگ»، کاهشی حدود ۸۵۰۰۰۰ نفری در جمعیت۱/۴۱۱۷۵ میلیارد نفری این کشور را گزارش کرده است. احتمالا با این کاهش جمعیت در چین هند به پرجمعیتترین کشور جهان بدل میشود. کارشناسان سازمان ملل سال قبل پیشبینی کردند که هند جمعیتی حدود ۱/۴۱۲ میلیارد نفر در سال ۲۰۲۲ خواهد داشت، اما آنها انتظار نداشتند که این کشور آسیای جنوبی تا سال ۲۰۲۳ از لحاظ جمعیت از چین پیشی بگیرد.
البته هند فقط ارقام جمعیتی را هر ۱۰ سال یکبار گردآوری میکند و آخرین امارگیریاش که در ابتدا برای سال ۲۰۲۱ برنامهریزی شده بود، به خاطر پاندمی کرونا به تاخیر افتاد.
برای نخستین بار پس از دههها
کارشناسان سازمان ملل پیشبینی میکنند که در درازمدت جمعیت چین تا سال ۲۰۵۰ تا ۱۰۹ میلیون نفر کاهش پیدا کند که بیش از سه برابر بیشتر از کاهش پیشبینیشده بوسیله آنها در سال ۲۰۱۹ است.
این کاهش جمعیت باعث شده است جمعیتشناسان داخلی ابراز نگرانی کنند که جمعیت چین پیش از بدل شدن آن به کشوری ثروتمند، سالمند شود و با کاهش درآمدها و افزایش بدهیهای دولت به خاطر اوجگیری هزینههای بهداشتی و بهزیستی سرعت رشد اقتصادی کاهش یابد.
یی فوکیسان، جمعیتشناس چینی گفت:«چشمانداز جمعیتشناختی و اقتصادی چین بسیار نومیدکنندهتر از حدی است که انتظار میرفت. چین مجبور خواهد باد سیاستهای اجتماعی، اقتصادی، دفاعی و خارجیاش را تعدیل کند.»
او افزود که شمار در حال کاهش نیروی کار در چین و نزول بدنه اصلی تولید باعث تشدید افزایش قیمتها و تورم بالا در آمریکا و اروپا خواهد شد.
ژیاوئی ژانگ، اقتصاددان ارشد در موسسه مدیریت سرمایه Pinpoint در این باره گفت: «در چنین وضعیتی اجبار رشد اقتصاد بیشتر به افزایش بهرهوری وابسته خواهد شد.
اما کانگ یی، رئیس اداره آمار ملی چین این نگرانیها درباره اُفت شمار جمعیت را رد کرد و گفت:«هنوز میزان عرضه نیروی کار در مجموع بیش از تقاضا برای آن است.»
میزان موالید در چین در سال پیش (۲۰۲۲) فقط ۶/۷۷ تولد به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت بود که کاهش نسبت به میزان ۷/۵۲ تولد در سال ۲۰۲۱ را نشان میدهد و آن را به سال با کمترین میزان زادوولد از هنگام ثبت آمار بدل میکند.
به گفته کانگ، شمار زنان چینی در سن زادوولد که دولت آن را در فاصله ۲۵ تا ۳۵ سالگی تعریف میکند، حدود ۴ میلیون نفر کاهش یافته است.
میزان مرگومیر در چین نیز در سال ۲۰۲۲ به بالاترین حد از سال ۱۹۷۴ در جریان «انقلاب فرهنگی» رسید، یعنی ۷/۳۷ مرگ در هر ۱۰۰۰ نفر در حالیکه این رقم در سال ۲۰۲۱ معادل ۷/۱۸ مرگ بود.
تاثیر سیاست تکفرزندی
مهمترین عوامل این چرخش جمعیتشناختی در چین یکی سیاست تکفرزندی است که در فاصله سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۵ در چین اعمال شد و دیگری افزایش سرسامآور هزینههای تعلیم و تربیت کودکان که بسیاری از چینیها را از داشتن بیش از یک بچه یا اصولا حتی داشتن بچه منصرف کرده است.
سیاست تکفرزندی و ترجیح سنتی برای داشتن پسران همچنین باعث ایجاد یک عدم تعادل عمیق جنسیتی شده است. آخرین دادهها نشان میدهند که چین با وجود داشتن حدود ۷۲۲ میلیون نفر شخص مذکر فقط ۶۹۰ میلیون نفر شخص مونث دارد. این عدم تعادل در مناطق روستایی شدیدتر است و باعث شده است که در سالهای اخیر خانوادههای کمتری تشکیل شوند.
انتشار این ارقام در روز سهشنبه آنها را به موضوع اصلی مورد توجه در رسانههای اجتماعی چین بدل کرد و هشتگ : «#آیا واقعا داشتن فرزند مهم است؟» صدها میلیون کلیک گرفت.
یکی از شهروندان مجازی در شبکههای اجتماعی نوشت: «دلیل بنیادی اینکه زنان نمیخواهند بچه داشته باشند مربوط به خودشان نمیشود، بلکه به کوتاهی مردان و جامعه در پذیرش مسئولیت بزرگ کردن کودکان مربوط میشود. این وضعیت به اُفت جدید در کیفیت زندگی و زندگی روحی زنانی که بچه به دنیا میآورند، میانجامد.»
شهروندان مجازی چینی همچنین قبلا درباره فشار بر زوجهای تازه عروسی کرده برای بچهدار شدن هر چه فوریتر اشاره میکنند و تلفنهای مکرر از طرف دولتهای محلیشان را گزارش میدهند که از آنها میپرسند در چه هنگامی میتوانند در انتظار بارداری در خانواده باشند.
کارشناسان جمعیت گفتهاند سیاستهای سختگیرانه کووید-صفر چین نیز که برای سه سال به اجرا درآمدند، آسیب بیشتری به چشمانداز جمعیتشناختی چین زدهاند.
ناکامی اقدامات تشویق فرزندآوری
دولتهای محلی از سال ۲۰۲۱ اقداماتی را برای تشویق افراد به داشتن فرزندان بیشتر از جمله کاهشهای مالیاتی، مرخصیهای زایمان طولانیتر و یارانههای مسکن به کار گرفتهاند. شی جینپینگ، رئیسجمهور چین نیز در ماه اکتبر اشاره کرد کها دولت باید سیاستهای حمایتی بیشتری را به اجرا درآورد.
این اقدامات تا به حال هیچ تاثیری بر جلوگیری از این روند درازمدت کاهش زادوولد نداشتهاند.
میزان جستجوهای آنلاین برای کالسکه نوزاد در موتور جستجوی چینی «بایدو» در سال ۲۰۲۲ کاهشی ۱۷ درصدی پیدا کرد و میزان کاهش نسبت به سال ۲۰۱۸ به ۴۱ درصد میرسد و در همین میزان جستجو برای شیشه شیر نوزاد نسبت به سال ۲۰۱۸ به اندازه یک سوم کاهش یافت. در مقابل، جستجوها برای آسایشگاههای سالمندان در سال گذشته هشت برابر شد.
در هند، روندی معکوس مشاهده میشود به طوری که «گوگل ترندز» افزایش ۱۵ درصدی سالانه در جستجوی برای شیشه شیر نوزاد را نشان داد و جستجو برای گهواره نوزاد تقریبا ۵ برابر شدو
نظر شما